Afmeting: 112 m x 2,5 m
Dansende gouden Aapjes in het Leersumse Veld
Het kunstwerk van Berkman en Janssens in de fietstunnel bestaat uit 500 m2 gedecoreerde tegels en een hekwerk met een totale lengte van 112 meter. De titel is ontleend aan het tapijt ‘La Vue’ uit de tapijtenserie ‘La Dame à la Licorne’, over de betekenis van de zintuigen in het verlangen.
Afmeting; 120 m2
Op het perron kijk je in de tuin van Aphrodite
De kiosk op station Zandvoort is voor mij een zeeaquarium, waarin je kunt kijken, waar de onderzee-wereld vol mythologische dieren zichtbaar wordt. Ik ben geïnspireerd door de collectie 16e en 17e eeuwse boeken uit de bibliotheek van het Teylers Museum in Haarlem, waarin vreemdsoortige zeewezens beschreven en getekend zijn, onder andere over de Metamorphosen van Ovidius. Samen met mijn vondsten van wieren op het strand werk ik dit uit tot grote tekeningen.‘ Venus met een spiegel zwemt naar de Zee-Eenhoorn, Neptunus gaat de strijd aan met de Zee-olifant en het lijkt of het Zeehert heel gelukkig is in de nabijheid van Vrouwe Fortuna.
NS heeft Berkman de opdracht gegeven de aankomst en het vertrek op het Zandvoortse station te veraangenamen door middel van een kunstwerk. Zij zijn bekend met haar werk; Al meer dan 15 jaar realiseert zij met succes grote opdrachten in de openbare ruimte voor NS, Prorail en RWS, altijd op plaatsen waar gasten/ passanten welkom geheten worden of onderweg zijn naar elders. Haar heldere beeldtaal en haar elegante verhalende kunstwerken geven de openbare ruimte een verzorgde en veilige uitstraling. De reacties op het kunstwerk zijn zeer positief; veel mensen fotograferen elkaar of hun kinderen als aandenken aan hun reis naar Zandvoort aan Zee.
Voor de door het zeezout en de wind aangetaste RVS en trespa wanden van de kiosk heeft Berkman gekozen voor een eenvoudige maar duurzame oplossing: gelamineerde grootformaat stickers die UV-lichtbestendig zijn en gegarandeerd kleurecht. Het onderhoud is gemakkelijk; er is geen anti-grafittylaag nodig omdat stickers en viltstift of verf gemakkelijk te verwijderen zijn.
ARCHIEF
Kunstenaarsduo Berkman en Janssens heeft van 1997 tot 2010 opdrachten in de openbare ruimte gerealiseerd.
Opdrachtgevers (een selectie):
Prorail en projectorganisatie Betuweroute, Stadsdeel bos en Lommer, RET Rotterdam, Gemeente Utrecht, Gemeente Zandvoort, Daniëlle Lokin, Directeur gemeentemusea Delft, NS Vastgoed, IKEA Holding, Woningbouwvereniging Rochdale Amsterdam, Gemeente Vianen, Rijkswaterstraat, Prorail, GZH, Gemeente Delft, Provincie Utrecht, Provincie Noord Holland, Schildersbedrijf Joh. Van Doorn de Bilt bv, De Nederlandse Spoorwegen, Burgemeester Annie Brouwer-Korf, gemeente Amsterdam
Voor gedetailleerde informatie klik: https://www.margotberkman.nl/archief/
Afmeting; 120 m2
De vergankelijkheid der dingen
Het ontwerp van Berkman en Janssens voor de vloerschildering is geïnspireerd op het meesterschap en de werkzaamheden van het schildersbedrijf van Johan van Doorn en door de betekenis van de Narcis in de 16e eeuwse geschilderde bloemenstillevens. Het kunstwerk ‘Meesterstuk’ bestaat uit 3 grote vloerschilderingen met narcissen en papavers. In een raster van strakke witte ramen zijn de virtuoze verschijningsvormen van de bloemen te zien in volle bloei en in de knop.
In vroeger tijden toonden leerlingen van schildersgilden hun bekwaamheid door het schilderen van een meesterwerk met het thema ‘Gelijk der Nature’. Populaire onderwerpen waren: wolkenpartijen, stromend of stilstaand water en bloemstillevens. De bloemstillevens van de 16de tot en met de 20ste eeuw, staan bol van de symbolen. In het schilderen van de schoonheid van bloemen etaleert de kunstenaar zijn talent. Omgekeerd is de schoonheid van die bloemen slechts van korte duur en zijn verval en vergankelijkheid onvermijdelijk. Een bloemstilleven weerspiegelt dan ook tegelijk de gedachte van het ‘memento mori’, van de vergankelijkheid der dingen.
Afmeting: 25 m x 3 m
Een vrolijk hek van staal, nieuwe verlichting en tegels met oranje vogeltjes op de wanden door Berkman en Janssens
Nominatie: Amsterdamse Straatkunstprijs 2011 in het Parool.
‘De vogeltjes van Kattenburg’ verhogen de sociale veiligheid in de wijk. De op de bovenzijde van het hek geplaatste vogeltjes zorgen voor een echt ‘buiten gevoel’ en voorkomen dat er door hangjongeren op het hek gezeten kan worden.
Afmeting: 90 m x 3,5 m
Amor Fati – site specific kunstwerk
Sprookjesachtige fietstunnel met witte olifanten en gouden klavertjes-vier siert de openbare ruimte van Vianen. In de tunnel zijn 6 grote stillevens van stalen beelden aangebracht. De stillevens tonen manshoge witte olifanten, apen en vogels omringd door gouden klavertjes-vier.
Inspiratiebron De inspiratiebron van kunstenaarsduo Berkman en Janssens voor dit kunstwerk komt voort uit de geschiedenis van Vianen. In de middeleeuwen was Vianen een Vrijstad. Veel mensen met verlangen naar betere kansen en op zoek naar geluk trokken richting Vianen. Vrijstad Vianen was eeuwenlang toevluchtsoord voor gelukszoekers. Als de reizigers de vrijstad binnenwandelden, hadden ze vaak mooie verhalen over reizen door vreemde landen met exotische gebruiken en wonderlijke dieren als tijgers en olifanten. In de kunst van die tijd duiken voor het eerst afbeeldingen van olifanten op omringd door exotische planten. Sommige olifanten droegen huisjes op hun rug. De olifant werd het symbool van reizen, geluk-zoeken en geluk-vinden. Passanten van de tunnel zijn altijd op weg naar een plek waar het beter is of verlangen ernaar
Uit het onderzoek voorafgaand aan het uiteindelijke ontwerp is de volgende tekst: Amor Fati is een Latijnse uitdrukking die zoveel betekent als “liefde voor het (nood)lot”, het liefhebben van dat wat onvermijdelijk is en is vooral bekend uit het werk van Friedrich Nietzsche.“Zuerst das Nöthige – und dies so schön und vollkommen als du kannst! “Liebe das, was nothwendig ist” – amor fati dies wäre meine Moral, thue ihm alles Gute an und hebe es über seine schreckliche Herkunft hinauf zu dir.”Als eerste het nodige – en dit zo mooi en volmaakt als je kunt! “Heb datgene lief, wat noodzakelijk is” – amor fati dat zou mijn moraal zijn, doe hem[2] al het goede aan en til het boven zijn verschrikkelijke herkomst uit naar jezelf. En in Die fröhliche Wissenschaft: “Ich will immer mehr lernen, das Nothwendige an den Dingen als das Schöne sehen: – so werde ich Einer von Denen sein, welche die Dinge schön machen. Amor fati: das sei von nun an meine Liebe! Ich will keinen Krieg gegen das Hässliche führen. Ich will nicht anklagen, ich will nicht einmal die Ankläger anklagen. Wegsehen sei meine einzige Verneinung! Und, Alles in Allem und Grossen; ich will irgendwann einmal Nur noch ein Ja-Sagender sein.”
(vertaling: “Ik wil immer meer leren, om het noodzakelijke van de dingen als het schone te zien: – zo zal ik een van hen zijn die de dingen mooi maken. Amor fati: dat is van nu af aan mijn liefde! Ik wil geen oorlog tegen het lelijke voeren. Ik wil niet beschuldigen, ik weet niet eens de aanklagers verwijten maken. Weg kijken is mijn enige ontkenning! En, alles in alles en grote; wil ik eens slechts een ja-zegger zijn.”
Afmeting: 250 m x 6 m (oa.650 m2 tegelwerk)
Masterplan ‘Kunst in Tunnels’ in opdracht van Projectorganisatie Betuweroute, Prorail.
Het kunstwerk de ‘Dame met de Zwaan’ is geïnspireerd op de verhalen van de Ridders van Brederode, heersers van Gorinchem. Het enorm hoge viaduct, aan de Grote Haarse Kade, behoort bij het Masterplan ‘Kunst in Tunnels’ voor Projectorganisatie Betuweroute, waarin Berkman en Janssens de doorkruisingen in verstedelijkt gebied onder de loep heeft genomen.
De kunstprojecten zijn ontstaan uit de noodzaak de buurt meer betrokken te maken bij het ingrijpende project. Naast de realisatie van 7 tunnels met kunst heeft kunstenaarsduo Berkman en Janssens kunstlessen gegeven over hoe zij een ontwerp voor een kunstwerk maken voor een specifieke locatie. Kinderen en volwassen werden hierdoor bewust gemaakt van de historische achtergrond van hun woonomgeving.
Het kunstwerk bestaat 650m2 gedecoreerde tegels en betonnen klinkers met zwart en wit natuursteen, 24 zuilen voorzien van decoratief schilderwerk.
Afmetingen: 500 m2
Paradijs onder de snelweg A10
Het kunstwerk ‘De Dames en de Muze’ uit 2003 van kunstenaarsduo Berkman en Janssens verbindt twee wijken in Amsterdam-West met elkaar. In de voetgangers- en fietserstunnel onder Ring A10, aan de Leeuwendalersweg in Amsterdam omringen duizenden blauwe en gouden mussen sprookjesachtige heldergroene tableaus, waarop paradijsvogels en hazen te zien zijn.
Op de pilaren van de tunnel zijn schilderingen gerealiseerd geïnspireerd op historische Amsterdamse motieven die verwijzen naar de oosterse cultuur.
Berkman en Janssens heeft op verschillende scholen in de buurt kunstlessen gegeven aan kinderen en vrouwen, over hoe zij een kunstwerk voor de openbare ruimte ontwerpen en realiseren. Van de resultaten zijn tentoonstellingen georganiseerd op het Stadskantoor Amsterdam West en op de Basisschool aan de Leeuwendalersweg. De Bos en Lommerschool heeft van de kunstenaars een groot tegeltableau cadeau gekregen voor hun gevel.
Afmeting: 600 m2 in gehele station
Oude architectuurdetails uit Rotterdam komen terug in de ondergrondse…
Metrostation Delfshaven is in 2001 gerenoveerd door de RET en geheel voorzien van een kunstwerk met ‘Delfshaven-blauwe’ motieven geïnspireerd op de historische gebouwen van Delfshaven in Rotterdam.
Om de betrokkenheid van de buurt bij het volledig gerenoveerde metrostation te vergroten heeft kunstenaarsduo Berkman en Janssens kunstlessen gegeven op zes scholen in Delfshaven, over ontwerpen voor de openbare ruimte, over de kunstgeschiedenis van decoraties op gebouwen en over het spel met deze veelzijdige motieven. Zij hebben een speciale keramische tegel ontworpen die is uitgedeeld aan wijkbewoners en op de scholen.
Natuurgebied omgetoverd tot sprookjesachtig kunstwerk ‘Hortus Conclusus’ 2006
Het sprookjesachtige kunstwerk van kunstenaarsduo Berkman en Janssens bevindt zich in het landschap aan de oever van de Rotte onder de A12 ter hoogte van Bleiswijk. In opdracht van Prorail en GZH (Groenservice Zuid-Holland) en in samenwerking met Grontmij en Heijmans BV. Het kunstwerk ‘Hortus Conclusus‘ verfraait op een speelse manier twee fiets- en voetgangertunnels èn de openbare ruimte die zich daar tussenin bevindt. De tunnels verbinden de noord- en zuidkant van het recreatiegebied de Rottemeren.
Het kunstwerk ‘Hortus Conclusus’ bestaat uit drie onderdelen: Vier manshoge witte beeldengroepen met dieren, gemaakt van staal, een monumentaal hekwerk van twee keer 38 meter lang en 1,70 meter hoog en duizenden oranje/geel gezeefdrukte wandtegels met motieven van vogels en bloemen uit het natuurgebied “De Rottemeren”.
De vier witte beeldengroepen van dieren zijn in een zacht glooiend landschap geplaatst. De toegang tot dit betoverende wereldje wordt op een speelse, maar ook robuuste wijze verhinderd door de plaatsing van twee monumentale cortènstalen hekwerken, waarin dierfiguren te zien zijn; de vogels en de hen omringende bloemen uit het Rottemerengebied zijn uit 20 millimeter dik staalplaat gesneden. De hekwerken hebben ondanks hun enorme gewicht (13.600 kilo) een luchtige, bijna zachte, kantachtige uitstraling. Door de opengewerkte delen ziet de bezoeker de witte dieren zoals de eenhoorn, de leeuw, het hondje en het lam.
De bezoeker bereikt de ‘Hortus Conclusus’ door de fiets- en voetgangerstunnel te gebruiken, die recent langs de oever van de Rotte is aangelegd. De tunnels kondigen het sprookjesachtige middengebied al van verre aan. Duizenden vogeltjes, onder andere woudaapjes, nachtegalen en wielewalen, in de warme kleuren oranje en geel begeleiden de bezoeker.
De Dame en de Eenhoorn ( La Dame à la Licorne) is een zesdelige, laatmiddeleeuwse wandtapijtenserie die te vinden is in het Franse Musée National du Moyen Age, Cluny te Parijs. Deze serie is een niet aflatende inspiratiebron voor de kunstwerken van Berkman en Janssens. De Hortus Conclusus is Latijn voor ‘besloten tuin’. Het is een zinnebeeld dat staat voor beslotenheid als essentiële levens- en belevingsruimte.