Margot Berkman | Portfolio Categories Commissions
152
archive,paged,tax-portfolio_category,term-commisions,term-152,paged-5,ajax_fade,page_not_loaded,,select-child-theme-ver-1.1,select-theme-ver-2.4.1,vertical_menu_enabled, vertical_menu_transparency vertical_menu_transparency_on,wpb-js-composer js-comp-ver-6.2.0,vc_responsive

La Vue voor Rochdale op IJburg © Berkman en Janssens 2009

Afmeting: meerdere entrees en speelplekken

 

Buitelende witte apen en de groene blaadjes sieren de wanden

 

Woningbouwvereniging Rochdale heeft in 2009 Berkman en Janssens de opdracht gegeven zowel op IJburg als in Amsterdam Centrum hun vastgoed te voorzien van kunstwerken.

 

Naar aanleiding van de ontwerpen hebben zij kunstlessen gegeven aan kinderen uit de buurt. Met dezelfde figuren die ook in het ‘echte ’kunstwerk te zien zijn, hebben kinderen hun eigen collages gemaakt. Ze hebben les gekregen over de symbolische betekenis van de dieren.

 

Amor en Fortuna © Berkman en Janssens 2010 fietstunnel Vianen

Afmeting: 90 m x 3,5 m

 

Amor Fati – site specific kunstwerk

 

Sprookjesachtige fietstunnel met witte olifanten en gouden klavertjes-vier siert de openbare ruimte van Vianen. In de tunnel zijn 6 grote stillevens van stalen beelden aangebracht. De stillevens tonen manshoge witte olifanten, apen en vogels omringd door gouden klavertjes-vier.

 

Inspiratiebron De inspiratiebron van kunstenaarsduo Berkman en Janssens voor dit kunstwerk komt voort uit de geschiedenis van Vianen. In de middeleeuwen was Vianen een Vrijstad. Veel mensen met verlangen naar betere kansen en op zoek naar geluk trokken richting Vianen. Vrijstad Vianen was eeuwenlang toevluchtsoord voor gelukszoekers. Als de reizigers de vrijstad binnenwandelden, hadden ze vaak mooie verhalen over reizen door vreemde landen met exotische gebruiken en wonderlijke dieren als tijgers en olifanten. In de kunst van die tijd duiken voor het eerst afbeeldingen van olifanten op omringd door exotische planten. Sommige olifanten droegen huisjes op hun rug. De olifant werd het symbool van reizen, geluk-zoeken en geluk-vinden. Passanten van de tunnel zijn altijd op weg naar een plek waar het beter is of verlangen ernaar

 

Uit het onderzoek voorafgaand aan het uiteindelijke ontwerp is de volgende tekst: Amor Fati is een Latijnse uitdrukking die zoveel betekent als “liefde voor het (nood)lot”, het liefhebben van dat wat onvermijdelijk is en is vooral bekend uit het werk van Friedrich Nietzsche.“Zuerst das Nöthige – und dies so schön und vollkommen als du kannst! “Liebe das, was nothwendig ist” – amor fati dies wäre meine Moral, thue ihm alles Gute an und hebe es über seine schreckliche Herkunft hinauf zu dir.”Als eerste het nodige – en dit zo mooi en volmaakt als je kunt! “Heb datgene lief, wat noodzakelijk is” – amor fati dat zou mijn moraal zijn, doe hem[2] al het goede aan en til het boven zijn verschrikkelijke herkomst uit naar jezelf. En in Die fröhliche Wissenschaft: “Ich will immer mehr lernen, das Nothwendige an den Dingen als das Schöne sehen: – so werde ich Einer von Denen sein, welche die Dinge schön machen. Amor fati: das sei von nun an meine Liebe! Ich will keinen Krieg gegen das Hässliche führen. Ich will nicht anklagen, ich will nicht einmal die Ankläger anklagen. Wegsehen sei meine einzige Verneinung! Und, Alles in Allem und Grossen; ich will irgendwann einmal Nur noch ein Ja-Sagender sein.”

(vertaling: “Ik wil immer meer leren, om het noodzakelijke van de dingen als het schone te zien: – zo zal ik een van hen zijn die de dingen mooi maken. Amor fati: dat is van nu af aan mijn liefde! Ik wil geen oorlog tegen het lelijke voeren. Ik wil niet beschuldigen, ik weet niet eens de aanklagers verwijten maken. Weg kijken is mijn enige ontkenning! En, alles in alles en grote; wil ik eens slechts een ja-zegger zijn.

De Dame en de Zwaan © Berkman en Janssens 2003 Gorinchem

Afmeting: 250 m x 6 m (oa.650 m2 tegelwerk)

 

Masterplan ‘Kunst in Tunnels’ in opdracht van Projectorganisatie Betuweroute, Prorail.

 

Het kunstwerk de ‘Dame met de Zwaan’ is geïnspireerd op de verhalen van de Ridders van Brederode, heersers van Gorinchem. Het enorm hoge viaduct, aan de Grote Haarse Kade, behoort bij het Masterplan ‘Kunst in Tunnels’ voor Projectorganisatie Betuweroute, waarin Berkman en Janssens de doorkruisingen in verstedelijkt gebied onder de loep heeft genomen.

 

De kunstprojecten zijn ontstaan uit de noodzaak de buurt meer betrokken te maken bij het ingrijpende project. Naast de realisatie van 7 tunnels met kunst heeft kunstenaarsduo Berkman en Janssens kunstlessen gegeven over hoe zij een ontwerp voor een kunstwerk maken voor een specifieke locatie. Kinderen en volwassen werden hierdoor bewust gemaakt van de historische achtergrond van hun woonomgeving.

 

Het kunstwerk bestaat 650m2 gedecoreerde tegels en betonnen klinkers met zwart en wit natuursteen, 24 zuilen voorzien van decoratief schilderwerk.

De Dames en de Muze© Berkman en Janssens 2003 Bos en Lommer

Afmetingen: 500 m2

 

Paradijs onder de snelweg A10

 

Het kunstwerk ‘De Dames en de Muze’ uit 2003 van kunstenaarsduo Berkman en Janssens verbindt twee wijken in Amsterdam-West met elkaar. In de voetgangers- en fietserstunnel onder Ring A10, aan de Leeuwendalersweg in Amsterdam omringen duizenden blauwe en gouden mussen sprookjesachtige heldergroene tableaus, waarop paradijsvogels en hazen te zien zijn.
Op de pilaren van de tunnel zijn schilderingen gerealiseerd geïnspireerd op historische Amsterdamse motieven die verwijzen naar de oosterse cultuur.

 

Berkman en Janssens heeft op verschillende scholen in de buurt kunstlessen gegeven aan kinderen en vrouwen, over hoe zij een kunstwerk voor de openbare ruimte ontwerpen en realiseren. Van de resultaten zijn tentoonstellingen georganiseerd op het Stadskantoor Amsterdam West en op de Basisschool aan de Leeuwendalersweg. De Bos en Lommerschool heeft van de kunstenaars een groot tegeltableau cadeau gekregen voor hun gevel.

 

Groeten uit Delfshaven © Berkman en Janssens 2001

Afmeting:  600 m2 in gehele station

 

Oude architectuurdetails uit Rotterdam komen terug in de ondergrondse…

 

Metrostation Delfshaven is in 2001 gerenoveerd door de RET en geheel voorzien van een kunstwerk met ‘Delfshaven-blauwe’ motieven geïnspireerd op de historische gebouwen van Delfshaven in Rotterdam.

 

Om de betrokkenheid van de buurt bij het volledig gerenoveerde metrostation te vergroten heeft kunstenaarsduo Berkman en Janssens kunstlessen gegeven op zes scholen in Delfshaven, over ontwerpen voor de openbare ruimte, over de kunstgeschiedenis van decoraties op gebouwen en over het spel met deze veelzijdige motieven. Zij hebben een speciale keramische tegel ontworpen die is uitgedeeld aan wijkbewoners en op de scholen.

 

Under the Magnolia Tree 2013

Afmeting: 20 m x 6 m

 

De magnolia-boom zorgt voor eeuwige lente

 

Inspiratiebron voor dit poëtische beeld zijn de verhalen uit het oude zorgcentrum Huize Transwijk, dat voorheen op de plek stond waar nu het nieuwe woongebouw is gerealiseerd. Het beeld geeft het idee van herkenning en herinnering, in het perspectief van de tijd. In de tuin van Huize Transwijk stond destijds een oude magnolia-boom. Magnolias staan symbool voor de eeuwige lente, daar waar de tijd verstrijkt zonder merkbare veranderingen. Twee jachthonden wachten er getrouw bij. Het symbool van de magnoliaboom vertegenwoordigt ook de voortgaande transitie van oud naar nieuw. Van jong naar oud.

 

In Utrecht en omgeving is Margot Berkman bekend van grote kunstopdrachten in de openbare ruimte, destijds gerealiseerd als kunstenaarsduo Berkman en Janssens. Fietsend herken je haar heldere handschrift onder meer in de tunnels van de Berekuil met duizenden beretegeltjes, in de gedecoreerde wanden van de tunnel bij het Rietveldhuis en de Archimedeslaan, in het bankje in Leidsche Rijn dat het afscheidscadeau vormde voor oud-burgemeester Annie Brouwer-Korf. In 2012 kreeg zij solo de opdracht voor het monument voor de troonswisseling, een koningsboom voor koning Willem Alexander, in het Máxima-park.

Het Lied van de Nachtegalen © Berkman en Janssens 2005

Afmeting: 625 m2

 

Hoor je de nachtegalen zingen?

 

Het peuterbadje in Park de Watertoren in de Utrechtse wijk Zuilen is weer klaar gemaakt voor de zomer. De pompen worden schoongemaakt en de verf geïnspecteerd. Het kunstwerk ´Het lied van de Nachtegalen’, een vloerschildering van kunstenaarsduo Berkman en Janssens, geschilderd met betonverf vraagt weinig onderhoud.

 

Burgemeester A. Wolfsen van Utrecht heeft het onder spetterende belangstelling van buurtbewoners geopend.

 

 

 

Hortus Conclusus © Berkman en Janssens 2006 fietstunnels

Natuurgebied omgetoverd tot sprookjesachtig kunstwerk ‘Hortus Conclusus’  2006

 

Het sprookjesachtige kunstwerk van kunstenaarsduo Berkman en Janssens bevindt zich in het landschap aan de oever van de Rotte onder de A12 ter hoogte van Bleiswijk. In opdracht van Prorail en GZH (Groenservice Zuid-Holland) en in samenwerking met Grontmij en Heijmans BV. Het kunstwerk ‘Hortus Conclusus‘ verfraait op een speelse manier twee fiets- en voetgangertunnels èn de openbare ruimte die zich daar tussenin bevindt. De tunnels verbinden de noord- en zuidkant van het recreatiegebied de Rottemeren.

 

Het kunstwerk ‘Hortus Conclusus’ bestaat uit drie onderdelen: Vier manshoge witte beeldengroepen met dieren, gemaakt van staal, een monumentaal hekwerk van twee keer 38 meter lang en 1,70 meter hoog en duizenden oranje/geel gezeefdrukte wandtegels met motieven van vogels en bloemen uit het natuurgebied “De Rottemeren”.

 

De vier witte beeldengroepen van dieren zijn in een zacht glooiend landschap geplaatst. De toegang tot dit betoverende wereldje wordt op een speelse, maar ook robuuste wijze verhinderd door de plaatsing van twee monumentale cortènstalen hekwerken, waarin dierfiguren te zien zijn; de vogels en de hen omringende bloemen uit het Rottemerengebied zijn uit 20 millimeter dik staalplaat gesneden. De hekwerken hebben ondanks hun enorme gewicht (13.600 kilo) een luchtige, bijna zachte, kantachtige uitstraling. Door de opengewerkte delen ziet de bezoeker de witte dieren zoals de eenhoorn, de leeuw, het hondje en het lam.

 

De bezoeker bereikt de ‘Hortus Conclusus’ door de fiets- en voetgangerstunnel te gebruiken, die recent langs de oever van de Rotte is aangelegd. De tunnels kondigen het sprookjesachtige middengebied al van verre aan. Duizenden vogeltjes, onder andere woudaapjes, nachtegalen en wielewalen, in de warme kleuren oranje en geel begeleiden de bezoeker.

 

De Dame en de Eenhoorn ( La Dame à la Licorne) is een zesdelige, laatmiddeleeuwse wandtapijtenserie die te vinden is in het Franse Musée National du Moyen Age, Cluny te Parijs. Deze serie is een niet aflatende inspiratiebron voor de kunstwerken van Berkman en Janssens. De Hortus Conclusus is Latijn voor ‘besloten tuin’.  Het is een zinnebeeld dat staat voor beslotenheid als essentiële levens- en belevingsruimte.

Cave Canem 2010

In de landen rond de Middellandse Zee zie je het wel vaker: een royaal gedecoreerd ijzeren hekwerk voor de ramen als inbraakpreventie.

 

Geïnspireerd door die toepassing gaven Ron en Brigit Schreuders in 2010 opdracht om een raamhek te maken ter verfraaiing van hun voordeur. Na een gesprek werd duidelijk dat hun hond ‘Angel’ de ‘guardian angel’, de beschermer en bewaker is van hun huis in Zandvoort. Je ziet het profiel van Angel en de initialen van de opdrachtgevers in het sierhek terug.

 

Vanuit de opgravingen van Rome en Pompeï zijn er prachtige vloermozaïeken bekend die ook een ongewenste bezoeker waarschuwen voor de waakzaamheid van de hond: Cave Canem.

De Moor, de Dame en haar Hondje © Berkman en Janssens 2005

Afmeting: 40 m x 4 m

 

Gouden eeuw aan het IJ

Niemand hoeft meer te zoeken naar de entree van het Prorail- gebouw; van verre is het kunsthekwerk te zien en ‘De Moor de Dame en haar Hondje’ heten de bezoekers nu van harte welkom. Dankzij de vloerverlichting is het kunstwerk s’avonds ook heel goed te zien. Het kunsthekwerk verhoogd de waarde van de openbare ruimte en zorgt ervoor dat mensen zich veiliger voelen.

 

Inspiratiebron: Historisch onderzoek naar de betekenis van de locatie in de Gouden Eeuw bracht de kunstenaars op het spoor van de handel in ‘exotische’ kunstwerken. Met name de tafelstukken die via deze plek aan het IJ hun bestemming vonden in de rijke interieurs van de prachtige Amsterdamse grachtenhuizen, blijft de kunstenaars fascineren.

 

Het kunstenaarsduo Berkman en Janssens kreeg de opdracht om de entree van het ProRail gebouw aan de Amsterdamse de Ruyterkade herkenbaar te maken en te verfraaien. “We hebben onderzoek gedaan naar de geschiedenis van deze plaats, naar de functie van het IJ en de kunstschatten die hier via het water aan wal kwamen. Voorwerpen van zilver, goud en keramiek uit alle windstreken kwamen naar Amsterdam. Vormen van grote decoratieve schoonheid. Dat was uitgangspunt voor het ontwerp”, aldus Berkman. ‘De Moor, de Dame en haar Hondje’ wordt ’s nachts vanuit de vloer aangelicht. Naast een verhoging van het veiligheidsgevoel zorgt dit ook voor de sprookjesachtige uitstraling.

 

Kunstwerken van Margot Berkman bevinden zich vaak op plekken waar mensen doorheengaan, passeren en verder gaan. Daar scheppen de werken, zoals ze zelf beschrijft, ruimte, “alsof je door een kijkdoos kijkt en je eigen verhaal bedenkt, het idee van een andere wereld, een sprookjeswereld.”